Tembang Cianjuran [3]

Sabenerna istilah mamaos mah ukur nujul ka lagu-lagu nu polana pupuh (tembang), lemesna tina mamaca: seni maca buku carita wawacan ku cara ditembangkeun. Buku wawacan nu migunakeun aturan pupuh ieu aya nu dilagukeun ku téhnik rancag jeung téhnik beluk.


Lagu-lagu mamaos larasna pelog (degung), sorog (nyorog, madenda), saléndro, jeung mandalungan. Dumasar kana asal jeung watek laguna, mamaos digolongkeun kana sababaraha wanda: papantunan, jejemplangan, dedegungan, jeung rarancagan. Kiwari, aya ogé tambahan jenis kakawén jeung panambih salaku wanda nu mandiri. Lagu-lagu mamaos tina jenis tembang lolobana migunakeun pola pupuh kinanti, sinom, asmarandana, dangdanggula, jeung sababaraha pupuh lianna.

Lagu-lagu dina wanda papantunan di antarana Papatat, Rajamantri, Mupu Kembang, Randegan, Randegan Kendor, Kaléon, Manyeuseup, Balagenyat, Putri Layar, Pangapungan, Rajah, Gelang Gading, Candrawulan, jsb., sedengkeun dina wanda jejemplangan di antarana Jemplang Pangantén, Jemplang Cidadap, Jemplang Leumpang, Jemplang Titi, Jemplang Pamirig, jsb. Wanda dedegungan di antarana Sinom Degung, Asmarandana Degung, Durma Degung, Dangdanggula Degung, Rumangsang Degung, Panangis Degung, jsb. Wanda rarancagan di antarana Manangis, Bayubud, Sinom Polos, Kentar Cisaat, Kentar Ajun, Sinom Liwung, Asmarandana Rancag, Setra, Satria, Kulu-kulu Barat, Udan Mas, Udan Iris, Dangdanggula Pancaniti, Garutan, Porbalinggo, Erang Barong, jsb. Wanda kakawén di antarana Sebrakan Sapuratina, Sebrakan Pelog, Toya Mijil, Kayu Agung, jsb. Wanda panambih di antarana Budak Ceurik, Toropongan, Kulu-kulu Gandrung Gunung, Rénggong Gedé, Panyileukan, Selabintana, Soropongan, jsb.

Tina awalna nu mangrupa tembang hiburan alat silaturahmi di antara para ménak, mamaos kiwari geus jadi seni hiburan komersil sakumaha kasenian umumna, dipintonkeun dina rupa-rupa acara, sarta asup ka studio rékaman.